नेपालमा पहिलोपटक पानीबाट सर्ने नयाँ रोग फेला परेको छ। उक्त रोग नेपालमा कसरी आयो भन्नेबारेमा अनुसन्धान भइरहेको इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रय महाशाखाले जनाएको छ।
महाशाखाका अनुसार काठमाडौंमा पानीबाट सर्ने लिगिनार्यस डिजिज नामक उक्त रोग दुई जनामा भेटिएको छ। उक्त रोग नेपालमा नभई विदेशमार्फत नेपाल आएका व्यक्तिबाट सरेको हुनसक्ने महाशाखाको अनुमान छ।
रोगका बारेमा थाहा पाउनका लागि पानी परीक्षण गर्नुपर्ने र परीक्षणका लागि पानी विदेश पठाउनुपर्ने भएकाले त्यसको रिपोर्ट आउन करिब एक महिना लाग्ने महाशाखाका निर्देशक चिकित्सक बाबुराम मरासिनीले जनाएका छन् । पहिलोपटक यस्तो रोग देखिएपछि महाशाखाले काठमाडौंका विभिन्न अस्पतालमा सुरक्षा सतर्कता अपनाउन छलफल गर्ने तयारी गरेको छ।
रुघाखोकी लाग्नु, ज्वरो आउनु, सास फेर्न गाह्रो हुनु, पखाला लाग्नु उक्त रोगका लक्षण हुन्। यो रोगका किटानु पानीको थोपाबाट श्वासप्रश्वासको माध्यमले फोक्सोमा पुग्ने चिकित्सकले बताएका छन्। समयमा रोगको उपचार नगरे कडा निमोनिया हुने निर्देशक मरासिनीले बताएका छन् ।
यो रोगबाट बच्न पानी उमालेर मात्र पिउने र अरु प्रयोजनका लागि पनि पानी उमाल्नु पर्ने चिकित्सकको सुझाव छ। एयर कन्डिसनर, पानीका फोका, नुहाउन प्रयोग हुने सावर, पौडी पोखरी, अस्पतालमा बाफ लिन प्रयोग हुने मेसिन आदिबाट रोगका किटाणु सर्ने भएकाले सावधानी अपनाउन महाशाखाले आग्रह गरेको छ। रासस
कम्प्युटरको दुनियाँमा एउटा नयाँ युगको सुरुवात गर्ने कम्पनीको रुपमा एप्पल कम्पनीलाई मानिन्छ । कम्पनीले आफ्नो प्रविधिको आधारमा कम्प्युटरको दुनियाँमा एउटा भिन्न उद्देश्य हाँसिल गरिसकेको छ ।
कम्पनीको पहिलो कम्प्युटरको विषयमा मानिसहरु कति धेरै उत्साहित छन् भन्ने विषयमा यसको पहिलो कम्प्युटर ३६ करोड रुपैयाँमा बिक्रि भएको कुराले प्रस्ट पार्दछ ।
कम्पनीका संस्थापक स्टीभ जब्सले बनाएको पहिलो कम्प्युटर ‘एप्पल वान’ ३६.५ लाख डलर अर्थात लगभग ३६ करोड रुपैयाँमा बिकेको छ । स्टिभ जब्सको सुरुवाती दिनमा निर्माण भएको उक्त कम्प्युटरको लिलामी न्यूयोर्कमा आयोजित एक कार्यक्रमका बिच गरिएको थिए । अमेरिकाका एक व्यक्तिले सबैभन्दा बढि रकम करिब ३६ करोड तिरेर उक्त ऐतिहासिक कम्प्युटरलाई आफ्नो पोल्टामा पारेका छन् ।
हर्मोन आधारित गर्भ निरोधक औषधीको साइड इफेक्ट हुन थालेमा चिन्ताको विषय बन्ने गर्दछ । हुन त गर्भ निरोधक औषधीको कुनै पनि गम्भीर प्रकारको साइड इफेक्ट त हुँदैन तर यसले महिलाहरुलाई केहि न केहि असर पुर्याइरहेको हुन्छ ।
गर्भवती हुनबाट बचाउने गर्भ निरोधक औषधीको प्रयोग गर्नुभन्दा पहिले आफ्नो डाक्टरसँग यसको विषयमा सल्लाह गर्न नबिर्सिनुहोस् । गर्भ निरोधक औषधी थुप्रै पटक कष्टप्रद हुने गर्दछ किनभने यसले महिनावारी अनियमित बनाउनुका साथै यसको प्रयोगले महिनावारी हुँदा अत्यधिक रक्तश्राव हुने गर्दछ । गर्भनिरोधक औषधीको साइड इफेक्ट निम्न प्रकारका छन्ः
१. टाउको दुखाईः यदि तपाईंले गर्भनिरोधक औषधीको सेवन गर्न सुरु गरिसक्नु भएको छ भने यसलाई लामो समससम्म नलिनुहोला । गर्भनिरोधक औषधीको सबैभन्दा सामान्य साइडइफेक्ट टाउको दुखाई हो । थुप्रै लक्षणहरु उक्त पिल्समा पाइने एस्ट्रोजनको कारणले पनि हुने गर्दछ । यदि तपाईं यसबाट छुटकारा पाउन चाहनुहुन्छ भने यसको विकल्प खोज्न सुरु गर्नुहोस् ।
२. वाकवाकीः गर्भनिरोधक औषधीलाई हर्मोनल बर्थ कन्ट्रोल मेथड मानिन्छ । महिलाहरुलाई ओभ्युलेसनलाई रोक्नका लागि यसमा एस्ट्रोजन र प्रोजेस्टरोन राखिएको हुन्छ । यस्ता पिल्समा भएको हर्मोनका कारण थुप्रै पटक महिलाहरुले दीर्घरोगको पनि सामना गर्नुपर्ने हुन्छ ।
३. असामान्य रक्तश्रावः धेरैजसो महिलाहरु जब पहिलोपटक गर्भनिरोधक औषधी खाने गर्दछन् तब उनीहरुले महिनावारीको दौरान असामान्य रक्तश्रावको सामना गर्नुपर्ने हुन्छ ।
४. स्तनमा दुखाईः जब तपाईं गर्भनिरोधक औषधी खान सुरु गर्नुहुन्छ तब तपाईंको स्तनमा पिडा हुन्छ भने ठूलो पनि हुने गर्दछ । तपाईं क्याफिन अथवा नुनको सेवन अथवा सजिलो खालको ब्रा को प्रयोग गरेर दुखाईलाई कम गर्न सक्नुहुन्छ । जो महिला लामो समयदेखि यस्ता पिल्स खाइरहेका छन्, उनीहरुले डाक्टरको परामर्श लिइरहनुपर्ने हुन्छ । यदि तपाईंको छातीमा दुखाई, उच्च रक्तचाप, स्तन क्यान्सर, सास फेर्दा समस्या, पेटमा अत्यधिक दुखाई भएमा तुरुन्त डाक्टरको सल्लाह लिन आवश्यक छ ।
५. यौन रुचीमा कमीः हुन त यौनसम्पर्कमा अरुची हुने कारण थुप्रै हुन्छन् तर गर्भनिरोधक औषधीमा पाइने हर्मोनले यसको सम्भावनालाई अझ बढाउने गर्दछ । यस्ता साइड इफेक्टको बारेमा पहिले नै जानकार भई यसको प्रयोगमा सावधान रहनुहोला । (एजेन्सी)
तपाईंको नामको पहिलो अक्षरले बताउँछ कि तपाईं कुन प्रकारको व्यक्ति हुनुहुन्छ र तपाईं आफ्नो जिन्दगीमा के–कस्ता कुराको सामना गर्नसक्नुहुन्छ ।
आउनुहोस्, तपाईंको नामको पहिलो अक्षरले के अर्थ दिन्छ, हेरौ ।
A यदि नामको पहिलो अक्षर A बाट सुरु हुन्छ भने यस्ता व्यक्तिहरु आकर्षक हुने गर्दछन् । सम्बन्ध र मायालाई निकै महत्व दिने यिनिहरु रोमान्टिक भने पटक्कै हुँदैनन् । यस्ता व्यक्तिहरु बिस्तारै सफल हुने गर्दछन् र एकचोटी सफलता पाइसकेपछि शीर्ष स्थानमा पुग्ने गर्दछन् ।
B अक्षर भएका मानिसहरु निकै हिम्मती हुने गर्दछन् त्यसकारण यो नामका मानिस सेना वा कुनै जोखिमपूर्ण क्षेत्रमा आफ्नो करियर बनाउने गर्दछन् । यस्ता मानिसहरु निकै रोमान्टिक हुने गर्दछन् । उनीहरुको ‘मूडी’ र बोल्ने स्वभावका कारण उनीहरुलाई मानिसहरु घमण्डी भन्ने गर्दछन् । यस्ता मानिसहरुको धेरै साथी हुँदैनन् र यदि भए भने पनि जीवनभर दिगो भएर बस्ने गर्दछन् ।
C यस्ता व्यक्तिहरु निकै मिलनसार हुने गर्दछन् । यिनिहरुलाई स्पष्ट बोल्न मनपर्दैन र कसैको मन दुखाउन पनि चाँहदैनन् । यिनिहरुलाई मायामा निकै विश्वास लाग्ने गर्दछ । हेर्दा निकै राम्रा हुने यिनीहरु आफ्नो करियरमा निकै सफल हुने गर्दछन् ।
D यी व्यक्तिहरु आफैँ बनेका मानिसमा गनिन्छन् । यिनीहरुमा सरस्वती र लक्ष्मी दुबैको कृपा परेको हुन्छ । यिनिहरुसँग यदि तपाईं बस्नुहुन्छ भने तपाईंले केहि नयाँ कुरा सिक्ने मौका पाउनुहुन्छ । तर आफ्नो जिद्दी प्रकृतिका कारण मानिसहरु यिनीहरुलाई घमण्डी भन्ने गर्दछन् ।
E यस्ता व्यक्तिहरु निकै बोल्ने गर्दछन् र निकै रमाइलो व्यक्तित्वका हुन्छन् । जिन्दगीलाई निकै सजिलो तरिकाले जिउने मन पराउने यिनीहरु धेरै चिन्ता गर्दैनन् । यस्ता व्यक्तिहरुसँग आफूले चाहेको जत्तिकै शिक्षा, व्यवसाय र पैसा हुने गर्दछ । यिनिहरु सधैँ खुसी हुने गर्दछन् ।
F नामको अगाडि यो अक्षर भएका मानिसहरु निकै दयालु हुने गर्दछन् । यिनीहरु आफ्नो सबै काम निकै मन लगाएर गर्ने गर्छन् । यिनिहरु निकै सहयोगी, आकर्षक र रोमान्टिक हुने गर्दछन् ।
G यस्ता मानिसहरु सफा मनका र सिधा बिचारका हुने गर्दछन् त्यसकारण यिनीहरुलाई धेरै मानिसहरुले धोका दिने गर्दछन् । यिनिहरु कहिले पनि आफ्नो गल्ती दोहोराउँदैनन् बरु यसलाई लिएर अगाडि बढ्ने गर्दछन् र यसमा उनीहरु सफल पनि हुने गर्दछन् ।
खास गरेर बच्चाको पेटमा धेरै जुका पाइन्छ । तर कहिलेकाहिँ ठूला मानिसहरुमा पनि यस्ता जुका पर्न सक्छन् । बच्चाको पेटमा जुका पर्यो भने बच्चाले खाएको पौष्टिक आहाराको पोषण तत्व सबै जुकाले खान्छ । बच्चा दुब्लो पातालो र ख्याउरो देखिन्छ ।
जुकाको रोकथाम समयमै गर्न सकिएन भने बच्चाहरुलाई एनिमिया कुपोषण पेटमा अवरोध एलर्जी आदिको रोगको सिकार बन्नुपर्दछ ।
जुका पर्नुको कारण:
नङ टोक्ने बानिले गर्दा, हात नधोईकन खानेकुरा खानाले ।भुईमा झरेको खानेकुरा खानाले ।काँचो मासु खानाले ।धेरै पाकेको केरा वा गुलियो पदार्थ धेरै खानाले ।फलफूलमा आरु खानाले पनि जुका पर्न सक्दछ ।
जुका परेको कसरी थाहा पाउने:
रोगी दुब्लो पातलो हुनु ।अनुहार पहेँलो देखिनु । बारम्बार नाक र गुदद्वार चिलाउनु । रोगीको आँखामुनि कालो घेरो पर्नु ।धेरै भोक लाग्ने, पेट ठूलो हुनु ।निन्द्रामा दाँत किटकिटाउनु ।ओछ्यानमा पिसाब फेर्नु, पिसाब सेतो भएर जम्नु ।सानो–सानो भुरामा जिद्धी बन्नु, रुनु कराउनु ।
जुका पर्नुको कारण:
नङ टोक्ने बानिले गर्दा, हात नधोईकन खानेकुरा खानाले ।भुईमा झरेको खानेकुरा खानाले ।काँचो मासु खानाले ।धेरै पाकेको केरा वा गुलियो पदार्थ धेरै खानाले ।फलफूलमा आरु खानाले पनि जुका पर्न सक्दछ ।
जुका परेको कसरी थाहा पाउने:
रोगी दुब्लो पातलो हुनु ।अनुहार पहेँलो देखिनु । बारम्बार नाक र गुदद्वार चिलाउनु । रोगीको आँखामुनि कालो घेरो पर्नु ।धेरै भोक लाग्ने, पेट ठूलो हुनु ।निन्द्रामा दाँत किटकिटाउनु ।ओछ्यानमा पिसाब फेर्नु, पिसाब सेतो भएर जम्नु ।सानो–सानो भुरामा जिद्धी बन्नु, रुनु कराउनु ।
यहाँ कागतीको रस र तातो पानीको फाइदाबारे चर्चा गरिएको छ ।
तपाईको जानकारीका लागि:
१ पाचन प्रणालीमा सुधार: तातो पानीमा कागती मिलाएर विहानको समयमा पिउँदा यसले हाम्रो पाचन प्रणालीलाई स्वस्थ राख्छ ।
२ मुटुको सुरक्षा: यसमा हुने तत्वले पाचन प्रणाली मात्र नभएर मुटुलाई समेत स्वस्थ राख्छ ।
३ कलेजोलाई सफा पार्छ: कागती हालेको तातो पानीले कलेजो स्वस्थ राख्छ । यसले गर्दा इन्जाइमको काम पनि प्रभावकारी हुन्छ । कलेजोमा जम्मा हुने विकार सफा गर्न कागती पानी निक्कै राम्रो मानिन्छ ।
४ रक्तचाप सन्तुलित राख्छ: कागती हालेको तातो पानीले रक्त चाप पनि सन्तुलित राख्छ । यसमा हुने सिट्रिक एसिडले शरीरमा पसिना निकाल्न सहयोग गर्छ जसबाट विकार शरीर
बाहिर निस्किन्छ । त्यसैगरी शरीरमा
क्याल्सियम कार्वोनेट बनाउँछ र अन्य शक्तिशाली रसायनलाई विस्थापित गर्छ । यसरी रक्त चाप सन्तुलित राख्छ ।
क्याल्सियम कार्वोनेट बनाउँछ र अन्य शक्तिशाली रसायनलाई विस्थापित गर्छ । यसरी रक्त चाप सन्तुलित राख्छ ।
५ रोगसँग लड्ने क्षमता बढाउँछ: कागती हालेको पानीले हाम्रो शरीरमा रोगसँग लड्न सक्ने क्षमता विस्तार गर्छ । यसमा हुने भिटामिन सी ले चिसोबाट पनि बचाउँछ र शरीरका कोषहरुलाई बलियो तुल्याउँछ ।
६ त्वचालाई जवान राख्छ: कागतीमा हुने भिटामिन सीले त्वचालाई जवान राख्छ भने मरेको छालाका कोषहरुलाई बाहिर फाल्न पनि सहयोग गर्छ । कागती हालेको तानो पानी छालामा लगाउँदा समेत फाइदा गर्छ ।
७ श्वास प्रश्वासका विरामीलाई राम्रो: कागती हालेको पानीले श्वासप्रश्वासमा समस्या हुनेलाई राम्रो गर्छ । यसले ब्याक्टेरियादेखि बचाउँछ ।
८ वजन घटाउन उपयोगी: दिनमा एक गिलास कागती हालेको पानी पिउँदा तपाइँको मोटोपन नियन्त्रणमा आउँछ ।
एपेन्डिक्स भनेको मासंपेसीले बनेको करिव पाँचदेखि दस से.मी. लम्बाइको एउटा पाइपजस्तो तन्तु हो जसको व्यास दुईदेखि चार मिलिमिटर मात्र हुन्छ । यो दाहिने कोखाभन्दा अलिकति तल रहने यो एपेन्डिक्स कुनै पनि कारणले सुन्निन गएमा त्यसलाई एपेन्डिसाइटिस भनिन्छ । यसको एकातिरको मुख बन्द हुन्छ र अर्को तिरको मुख ठूलो आन्द्रा र सानो आन्द्रा जोडिने ठाउँमा ठूलो आन्द्रासँग जोडिएर रहेको हुन्छ । यो बिरामीका लागि एक आपत्कालीन अवस्था हो समयमै रोग ठम्याउन सकिएन र तुुरुन्त उपचार सुरु गरिएन भने यसले बिरामीलाई चिन्ताजनक अवस्थामा पनि पुर्याउन सक्छ ।
एपेन्डिसाइटिस हुन सक्ने कारणस् खानामा फाइबरको कमी भएमा केही भाइरसको सङ्क्रमणले गर्दा एपेन्डिक्सको कोष सुन्निन्छन् र यसरी सुन्निएको कोषमा ब्याक्टेरियाजस्तै अक्सयुरियस भरमिकुलारिस, ई कोलाई इन्टेरोकोकाई आदिले गएर थप सङ्क्रमण गराउदँछन् अनि एपेन्डिसाइटिस हुन्छ । एपेन्डिक्स ठूलो आन्द्रासँग सीधै जोडिएको हुनाले कहिलेकाँही ठूलो आन्द्रामा गाँठो पर्दा वा बटारिँदा आन्द्रामा रहेको दिशा फर्केर आई एपेन्डिक्समा पसेर एपेन्डिक्सको सङ्क्रमण गराउन सक्दछ । एपेन्डिक्समा जुका आएर पनि एपेन्डिसाइटिस गराउन सक्दछन् जुन प्रमुख कारणमध्ये एक हो । कब्जियतका बिरामीले दिशा खुुकुलो बनाउने औषधिको अत्यधिक प्रयोग गरेमा पनि एमेन्डिसाइटिस हुन सक्छ ।
यस्ता कुनै पनि कारणले गर्दा एपेन्डिक्सको मुख बन्द भएमा त्यसभित्र रहेका जमेका फोहोरको कारणले गर्दा त्यहाँको चापमा वृद्धि हुन जान्छ । चापमा भएको बृद्धिले गर्दा एपेन्डिक्सको रक्त सञ्चारमा कमी आउँदछ । रगतको प्रवाह नै कम भएपछि एपेन्डिक्सका कोष झन् ठूलो हुँदै आफ्नो आकारमा वृद्धि गर्न थाल्दछन् । जसले गर्दा रगत प्रवाह गर्ने नलीमा क्षति पुग्न गई पूरै रक्त सञ्चार बन्द हुन्छ र एपेन्डिक्सका कोषमा घाउ लाग्दछ अनि विस्तारै कुहिन सुरु गर्दछन् ।
सुरुमा नाइटोको वरिपरि दुख्न सुरु गर्छ । दुखाइ विस्तारै सर्दै गएर एक(दुई घण्टाको फरकमै कम्मरको दाहिने पट्टीतिर पुग्दछ । विस्तारै पाँच(छ घण्टामा पेट पूरै दुख्न थाल्छ र पछि गएर नाइटोदेखि मुनि कम्मरको दाहिनेतिर कोखामा र कोखाभन्दा मुनि छुदैमा पनि दुख्ने हुन्छ । जति समय बित्दै गयो त्यति नै दुखाइको मात्रा बढ्दै जान्छ ।
वाक्वाकी लाग्ने, वान्ता आउने हुन्छ । ज्वरो सुरुमा हलुका आउँछ र पछि बढेर जान्छ ।मुटुको धड्कनको गति बढ्छ ।सास गन्हाउन थाल्छ ।सुन्निएको एपेन्डिक्सले पिसावको थैलीमा तनाव उत्पन्न गर्ने भएकाले छिटोछिटो र छोटो छोटो पिसाव आउँछ ।
एपेन्डिसाइटिस भएको बिरामीहरूमा देखिने लक्षणहरु
१ देब्रे कोखामा थिच्दा पनि दाहिने कोखा र त्योभन्दा तलतिर दुख्छ । यसलाई च्यखकष्लन कष्नल भनिन्छ ।
२ सुतिरहेको बिरामीले घुँडा नखुम्चाइकन खुट्टा उचाल्दा दाहिने कोखा र त्योभन्दा तलतिर दुखाइको अनुभव हुन्छ । यसलाई द्यबमिधष्लनुक तभकत भनिन्छ ।
३ दाहिने खुट्टालाई नखुम्चाइकन पछाडि लग्दा दाहिने कोखा र त्योभन्दा मुनि दख्छ । यसलाई ऋयउभुक एकयबक तभकत भनिन्छ । यी माथि उल्लेख गरिएका विधिहरूद्वारा एपेन्डिसाइटिस भएको हो कि होइन भनेर छुटट्याउन मद्दत मिल्दछ ।
उपचार ( शल्यक्रिया गरेर एपेन्डिक्सलाई निकाल्नेबाहेक यसको अर्को विकल्प छैन । एपेन्डिसाइटिसको समयमै उपचार गरिएन भने यसले हाम्रो पेटमा रहेको आमाशय सानो आन्द्रा र ठूलो आन्द्रालगायतलाई ढाकेर राख्ने तन्तुको एक तह जसलाई पेरिटोनियम भनिन्छ, त्यसलाई फुटाइदिन सक्छ । यदि त्यस्तो भएमा सङ्क्रमण शरीरभरि फैलिएर अवस्था चिन्ताजनक पनि बनाउन सक्छ ।
तर शल्यक्रियाको पनि आफ्नै समस्या छन् । ठूलो आन्द्राको प्यारालाइसिस हुन सक्छ । जसले गर्दा खाना नपच्ने समस्या हुन्छ । त्यस्तै, सिलाइएको टाका नमिलेर र राम्ररी नकस्सिएर रक्तस्रावको पनि सम्भावना रहन्छ । शरीरमा कुनै प्रभावी काम नभएको र जुनसुकै उमेरमा अनि जुनसुकै समयमा पनि एपेन्डिक्सले दुःख दिने भएकाले अरू कुनै समस्याको कारणले गर्दा पेटको शल्यक्रिया गर्नु परेको छ भने धेरै शल्यचिकित्सकले बिरामी वा आफन्तको अनुमति लिएर एपेन्डिक्सलाई फालिदिने गरेका छन् ।रासस
कुनै पनि मानिसले के खानु पर्छ र के खानु हुन्न भन्ने विषयमा आफ्नै खालका तर्क र सिद्धान्त छन् । यिनै कारणले हामी माझ विभिन्न प्रकारका खाद्यवस्तु उपलब्ध भएका हुन् । व्यत्तिले स्वाद, विश्वास र धार्मिक भावनाले आफ्नो आहारा रोजेको देखिन्छ । यो पूणतः व्यतिगत निर्णय हो ।
कसैले शाकाहारी त कसैले माँसाहारी आहार रोजेका हुन्छन् । तर वैज्ञानिक पक्षलाई ध्यानमा राखेर विचार गर्ने हो भने लगभग हरेक व्यक्तिले आफ्नो खाने बानी सुधार्नुपर्ने हुन सक्छ ।
रगतको समूहले पनि मानिसको आहाराको प्रकृति फरक पार्छ र व्यक्तिको स्वास्थ्यमा रक्तसमूह अनुसारको आहाराले विशेष महत्व राख्छ ।
रक्तसमूह अनुसारको खानाः
रक्तसमूह ओ (O)
यस समुहका व्यत्तिले मासु, तरकारी, फलफूल आदि खानामा बढि जोड दिनुपर्दछ । साथै गहु मकै तथा दुग्धजन्य पदार्थ सकभर खानुपर्ने वैज्ञानिकले सुझाव दिएका छन् । रक्तसमुह ओ का व्यक्तिले केफिन र अल्कोहलबाट बच्नुपर्छ । यी खाद्यबस्तुले यस समुहका व्यक्तिको पाचन प्रणालीलाई प्रभाव पार्ने गर्छ । केफिनले एडनालिन र नारान्डनालिनको मात्रा बढाउने भएकाले समूह ओ का मानिसमा यी तत्वको मात्रा धेरै बढी हुन्छ । यी तत्व ती व्यक्तिमा पहिले नै अधिक हुने गर्छ । यसैगरी, यस समुहको रगतलाई अन्य रक्तसमूहको दाजोमा बढी स्वस्थ चिल्लो चाहिन्छ । यिनीहरुको थाइराइड पनि अलि सुस्त हुन्छ । यसै कारणले साबधानी अपनाउनु पर्ने खाद्यवस्तुमा बन्दागोभी, काउली, तोरीको साग पर्छ । यी खाद्यवस्तुले थाइराइडको सक्रियता कम पार्छ । तर ती खाद्यवस्तुलाई पकाएर उमालेर खान सकिन्छ ।
रक्तसमूह ए (A)
यस समुहका मानिसमा जन्मजात तुलनात्मक रुपमा पाचक रसको कमी हुन्छ । खाना पचाउने अम्ल आमाशयमा पर्याप्तमात्रामा नहुदा यिनीहरुले पशुजन्य प्रोटिन वा चिल्लो सजिलै पचाउन सक्दैनन् । यदि समुह ए का मानिसमा मासु खाने बानी छ भने उनीहरुलाई त्यो पचाउन गाह्रो भएको महसुस हुनेछ । पाचन प्रणाली कमजोर हुने भएकाले यस समुहका मानिसले तरकारी, फलफूल पनि ताजा खानामा जोड दिनुपर्छ । शरीरको प्रतिरक्षा प्रणालीलाई सबल बनाउन यसो गर्नु जरुरी हुन्छ ।
रक्तसमूह बी (B)
रक्त समुह बी भएकाले मकै, टमाटर, गहु, बदाम, तिल आदि खानामा विचार पु¥याउनु पर्छ । यी खाद्यवस्तु तिनीहरुको शरीरमा पच्न गाह्रो हुने भएकाले थकान लाग्ने, रगतमा ग्लुकोजको मात्रा कम हुने तथा पानीको मात्रा बढ्ने लक्षण देखिन्छ । सुगुर र कुखुराको मासु खानु हुदैन । यी खाद्यवस्तुले रगलमा असर पार्ने खतरनाक ल्याक्टिन शरीरमा उत्पादन गर्छ । यस समुहका मानिसले मज्जासंग फलफूल र तरकारी खान सक्छन् । ओलिभको तेल, आलसको तेल, बदाम आदि खान मिल्छ तर सूर्यमुखीको तेल उपयुक्त हुदैन । खाद्यवस्तुको कुरा गर्दा रक्तसमुह बी का मानिस अधिक स्वतन्त्र हुन्छ ।
रक्तसमूह एबी (AB)
यस समुहका मानिस ए र बी को मिश्रित गुण हुन्छ । रक्तसमूह एबी का मानिसको आमाशयमा कम अम्ल हुन्छ तर उनीहरुमा बी को गुण हुने भएकाले मासु पचाउन सक्ने क्षमता हुन्छ । यस समुहका मानिसले केफिन र अल्कोहल उपभोग गर्नु हुदैन ।
यसरी रक्तसमूह अनुसार आफ्नो आहारा निर्धारण गरेमा हामीलाई वास्तवमै स्वस्थ रहन मद्दत पुग्छ ? वैज्ञानिकहरुका अनुसार हामीले खाएको खाद्यवस्तुले रगतको समूह अनुसार रासायनीक प्रतिक्रिया देखाउदछ । यदि हामीले आफ्नो रक्तसमूहअनुसारको आहारा खायौ भने शरीरले त्यसलाई राम्रोसंग पचाउछ । आजसम्म रक्तसमूहअनुसारको आहाराका सम्बन्धमा धेरै अनुसन्धान भएको छैन । रक्तसमूह जे भए पनि आफू खुसी खाना खाने मानिसलाई पर्ने प्रभावको बारेमा विस्तृत अनुसन्धान आवश्यक छ ।
एक अनुसन्धानले जनाए अनुसार विशेष रक्तसमूहका मानिसले यसअनुरुपको खाना खाने गरेमा उसको रगतमा हानिकारक कोलेस्ट्रोल कम गर्न सहयोग पुग्छ ।
कफीको सन्तुलित सेवनले मानिसको स्वास्थ्यमा लाभ पूराउने विभिन्न अध्ययनले पुष्टि गरेकाे छ। कफीले सरीरका भित्री प्रणालीका लागि तथा बाहिरी अंग छालाका लागि समेत लाभदायी हुने विज्ञहरु बताउँछन् ।
कफीले छालाको स्वास्थ्यमा पूराउने फाइदा निम्न छन् :
१. कफी एन्टी अक्सिडेन्ट तत्वको भरपर्दो श्रोत हो । यो तत्वले छालामा चाउरीपना, बुढ्यौलीका लक्षण देखिनबाट रोक्दछ । साथै एन्टीअक्सिडेन्टले छालाको कोषको क्षयिकरणको दर पनि घटाउनुका साथै विभिन्न खाले प्रदुषक तत्वबाट छालामा हुने हानीबाट समेत सुरक्षा प्रदान गर्दछ । कफीमा हुने एन्टी अक्सिडेन्टले छालाको प्राकृतिक सुरक्षा प्रणालीलाई मजबुत बनाउँछ ।
२.कफीको नियमित सेवनले घाममा हुने परावैजनी किरणबाट छालामा पर्ने हानीबाट समेत जोगिन सघाउ पुग्ने वैज्ञानिकहरु बताउँछन् । परावैजनी किरणले छालालाई नराम्रो असर पूराएर क्यान्सर जस्ता जटिल रोग समेत निम्ताउने जोखिम हुन्छ । तर कफीमा भएको क्याफाइन तत्वले छालालाई विकिरणबाट सुरक्षा कवच प्रदान गर्छ । यसका साथै क्याफाइनले डिएनए क्षयिकरणको दर पनि घटाउँछ । यसका साथै कफीले छालामा क्यान्सर प्रतिरोधी क्षमताको समेत विकाश गर्न मद्दत पूराउँछ ।
३. छालालाई मुलायम र चम्किलो बनाउन पनि कफीले मद्दत पूराउँछ । कफीमा हुने तत्वले नष्ट भएको तन्तुको पुननिर्माणमा सहयोग गर्छ । कोषको पुनः वृद्धिमा सघाउँछ र छालामा कोलाजेन फाइबरको तह बढाउँछ । यसका कारण छालाको लचिलोपना बढ्नुका साथै चम्किलो पनि बन्दछ ।
४. रक्तसंचारलाई स्वस्थ तथा दुरुस्त बनाउनका लागि समेत कफीले भूमिका खेल्दछ । कफीमा हुने तत्वले रक्तनलीमा रगतको संचारलाई स्वस्थ तवरबाट संचालन गर्न सहयोग गर्दछ जसका कारण छालाका कोषिकामा पर्याप्त अक्सिजन तथा उर्जा पुग्दछ र छाला स्वस्थ बन्दछ ।
हाम्रो शरीरले नै हामीलाई स्वास्थ्य बिग्रिन थालेको पूर्व सूचना दिन्छ । उक्त चेतावनीलाई मनन गरेर सावधानी अपनाउने हो भने रोगको जटिलता कम हुन्छ र छिटै निको हुन्छ तर लापरवाही गर्ने हो भने रोगले निकै दुख दिन्छ । यस्तै एउटा समस्या तनाब पनि हो ।
तनाबलाई प्रारम्भिक मानसिक स्वास्थ्य समस्याको रुपमा लिइन्छ। यदि यस्ता तनाबका पूर्व संकेतलाई वेवास्ता गरियो भने समस्या बढ्छ र सरीरमा उच्च रक्तचाप, हृदयाघात, डिप्रेसन जस्ता विभिन्न स्वास्थ्य समस्याको घर बन्दछ ।
ती पूर्वसूचना वा संकेतहरु निम्न छन् । जसबाट हामीले बुझ्नुपर्छ की म तनावमा फसिरहेको छु :
१- यदि अनौठा खालका एकै प्रकारका सपनाहरु पटकपटक दोहोरिए भने बुझ्नुपर्छ की आफुलाई पक्कै कुनैखाले तनावले सताइरहेको छ । घरमा आगो लागेको, बस छुटेको जस्ता सपनाहरु देखेर सपनामै ऐठन पर्ने समस्या तनावको सूचक हो ।
२- मांसपेशी कडा हुनु तनावको दोश्रो लक्षण हो । मांसपेशी खुम्चिने, बाउँडिने र कहिलेकाहीँ निकै दुख्ने समस्या दोहोरियो भने तनावले सताएको कुरा बुझ्नुपर्छ ।
३- आँखा फर्फराउनु पनि तनावको एक लक्षणको रुपमा लिइन्छ ।
४- दाँतले पनि तनावको सूचना दिन्छ । जो मान्छेले सपनामा दाँत किट्छ, चपाउँछ त्यो मान्छे तनावमा परेको छ भन्ने कुरा बुझ्नुपर्छ ।
५- महिलाको हकमा महिनावारी अनियमित हुनु पनि तनावको लक्षण हो । बढि रक्तश्राव हुनु तथा पीडा हुनु पनि तनावका लक्षण मानिन्छन् ।
६- कपाल बढि झर्नु र खश्रो खैरो बन्दैजानु पनि तनावको लक्षणको रुपमा लिइन्छ ।
७- पेट दुख्नु, अपच हुनु, पेट कराउनु जस्ता लक्षणलाई पनि तनावका पूर्वसंकेतका रुपमा लिइन्छ ।
८- रुघाखोकीले बढि मात्रामा सतायो भने पनि बुझ्नुपर्छ तनावले पिरोलिरहेको छ । तनावयुक्त मानिसको प्रतिरोधी क्षमता बढि हुन्छ र उसलाई चिसोले समाउने खतरा बढि हुन्छ ।
नरिवलको पानी पिउनाले गर्भवती महिलामा बिहानपख हुने बान्ता रोक्न सघाउ पूराउँछ । नरिवलको पानीमा हुने विभिन्न प्रकारका लवणहरु, भिटामिन सी लगायतका तत्व गर्भवती महिला र गर्भको बच्चालाई निकै फाइदा पूराउँछन् ।
नरिवलको पानी नियमित पिउने महिलामा मुत्रनलीको संक्रमणको खतरा पनि कम हुन्छ । यसले ढुसी पैदा गर्ने व्याक्टेरियालाई मारिदिन्छ ।
त्यसैले पिसाब सम्बन्धी समस्या भएका महिलाले पनि दैनिक नरिवलको पानी पिउनु निकै उत्तम मानिन्छ ।
सरीरमा पानीको आपूर्तिलाई सन्तुलित गर्न र विषाक्त तत्वलाई बाहिर ल्याउन नरिवलको पानीले सहयोग पूराउँछ ।
नरिवलको पानीले वजन नियन्त्रण अर्थात् मोटोपन घटाउन सहयोग गर्छ । नरिवलको पानी पिउनाले सरीरमा जमेको अनावश्यक बोँसो घटाउनुका साथै रगतमा कोलेस्टेरोलको मात्रा पनि कम गर्छ ।
नरिवलको पानीको नियमित सेवन गर्नाले छाला स्वस्थ तथा सुन्दर बन्छ ।
नरिवलको पानी पिउनुको अर्को फाइदा भनेको यसले योनीको संक्रमण लगायतका कारणबाट योनीमा हुने जलनलाई कम गर्छ । यदि पिसाब पोल्ने समस्या छ भने त्यसबाट मुक्ति पाउन नरिवलको पानी पिउनु उत्तम उपाय मानिन्छ ।
सधैं हाँसीखुसी रहने बालबालिका ठूलो भएपछि धनी बन्छन् । प्रसन्न रहने किशोरहरूले वयस्क भएपछि बढी कमाउँछन् ।
यो अनुसन्धान अमेरिकामा १५ हजार किशोर र बालबालिकामा गरिएको हो । अनुसन्धानमा पाइए अनुसार, जसमा सकारात्मक प्रभाव वा सन्तुष्टि उच्च हुन्छ, पछि गएर उनीहरूको आम्दानी बढी हुन्छ । सकारात्मक प्रभाव खुसी नाप्ने प्राविधिक उपाय हो ।
युनिभर्सिटी कलेज लन्डनका डा. जान एमानुएल डे नेवे र युनिभर्सिटी अफ बारबिकका परा. एन्ड्रयु ओसवाल्डको नेतृत्वमा यो अनुसन्धान गरिएको हो । अनुसन्धान अनुसार, खुसी रहने व्यक्ति बढी धनी हुने पाइयो किनभने प्रशन्न व्यक्तिलाई डिग्री मिल्ने, काम मिल्ने सम्भावना बढी हुन्छ । यस्तै, खुसी रहने व्यक्तिलाई उदास रहने उसका सहकर्मीहरूको दाँजोमा बढुवा मिल्ने सम्भावना समेत बढी हुन्छ ।
बढी खुसीको ठूलो वित्तीय प्रभाव हुन्छ । जस्तै, २२ वर्षको उमेरमा जीवन सन्तुष्टिमा एक अंकको वृद्घि (पाँचको स्केलमा) को सम्बन्ध २९ वर्षको उमेरमा वर्षेनि करिब दुई हजार डलर बढी कमाइसँग हुन्छ ।
अनुसन्धानकर्ताहरूले कतिपय परिवारमै गएर पनि अध्ययन गरे । उनीहरूले भनेका छन्, एउटै परिवारमा समान पालनपोषण गरिएका बालबालिकामा पनि तिनको खुसीको अनुपातमा आम्दानीमा भिन्नता पर्दो रहेछ भनेर कान्तिपुर लेख्छ ।
एपेन्डिसाइटिस एउटा आकस्मिक अवस्था हो । यसमा एपेन्डिक्स भन्ने अङ्ग सुन्निएको अवस्थामा हुन्छ । कहिलेकाहीँ त फुटिसकेको पनि हुन सक्छ ।एपेन्डिक्स मानव शरीरमा पेटभित्र दाहिने कम्मरको अलि माथि सानो आन्द्रा र ठूलो आन्द्रा जोडिएको भागको पछाडिपट्टि रहेको अङ्ग हो । यसको उपचार हुन नसके एपेन्डिक्स फुटेर पेरीटोनाइटिस भएर मृत्यु हुने गरेको पाइन्छ । सन् १८८६ मा रेगीनाल्डले पहिलोपल्ट एपेन्डिसाइटिसका बारेमा तथ्य बाहिर ल्याएको पाइन्छ ।
कारणहरु एपेन्डिक्स एउटा पाइपजस्तो अङ्ग हो । यसको ल्युमेन बिस्तारै विभिन्न कारणहरुबाट बन्द हुन थाल्छ, र यो सुनिन्छ । सुन्निएपछि यसले एपेन्डिक्सको भित्तामा चाप दिन्छ । जुन चापका कारण भित्तमा रहेका रगतका नसाहरु बन्द हुँदै जान्छन् र पीप जम्न थाल्छ । यस्तो अवस्थामा पनि एपेन्डिक्सलाई अपरेशन गरी ननिकालिएमा यो फुट्न जान्छ,जसको कारण संक्रमण रगतको माध्यमबाट सम्पूर्ण शरीरमा फैलिएर मानिसको मृत्यु हुन्छ।
एपेन्डिसाइटिस पश्चिमी मुलुकमा बढी देखिएको छ । यसको कारण पश्चिम देशहरुमा मासुको बढी प्रयोग हुन सक्ने वैज्ञानिकहरु बताउँछन्।वंशाणुगत रुपमा पनि एपेन्डिसाइटिस हुने सम्भावना बढी हुने गरेको पाइन्छ ।
रोगका लक्षणहरु देखा पर्ने समयको आधारमा एपेन्डिसाइटिसलाई दुई प्रकारमा विभाजन गर्नु उपयुक्त हुन्छ । एकमा एपेन्डिक्स सुन्निने क्रम बिस्तारै हुन्छ, जुन पछि आफै ठीक भएर पनि जान सक्छ । यसको फुट्ने सम्भावना अत्यन्त कम रहन्छ भने प्रकार दुईमा एपेन्डिक्स सुन्निने क्रम अन्यन्त तीव्र हुन्छ, जुन चाँडै फुट्ने गर्दछ ।
लक्षणहरु
१. दुखाइः नाइटोवरिपरिबाट शुरु भएको दुखाइ बिस्तारै दाहिने कम्मरको माथि सर्न थाल्छ ।
२. उल्टी हुनुः एक वा दुईपटक उल्टी हुन सक्छ ।
३. साधारणतया १०० डिग्री फरेनहाइटसम्मको साधारण ज्वरो देखिन्छ ।
४. कहिलेकाहीँ पिसाबमा रगत देखिन पनि सक्छ ।
५. कब्जियत, झाडापखाला अत्यन्त न्यून देखिन्छ ।
परीक्षण
स्वास्थ्यकर्मीहरुले विभिन्न चिकित्सकीय परीक्षण गरेर एपेन्डिसाइटिस भए–नभएको पत्ता लगाउनुहुन्छ ।अल्ट्रासाउन्ड, एक्स–रे, सिटी स्क्यान रोग पत्ता लगाउन सहयोगी हुन्छन्।विभिन्न किसिमका स्कोरिङ प्रणाली प्रयोग गरी रोगको अवस्था पत्ता लगाइन्छ । यसले एलभाराडो ज्यान्सकी आदि ।
यसको उपचार अप्रेशन मात्र भएको हुदा जति सक्दो छिटो अस्पतालमा लग्ने बेवस्था गर्नुपर्छ ,अन्येथा बिरामीको ज्यान जान सक्दछ जसमा त्यो appendix लाई काटेर निकालिन्छ । साभार नर्स नेपाल फेसबुक पेज
बिनायो एक किसिमको नेपाली बाजा हो जो छिप्पिएको मालिङ्गोबाट बनाइन्छ। बाँसको सानो - लगभग छ ईन्चको भाटाको बिचमा खोपेर जिब्रो निकालि दुई छेउमा धागो बाँधेर तथा सुन्दर बुट्टा खोपेर बिनायो बनाएको हुन्छ । यसरी बनाएको बिनायोलाई जिब्राको अगाडि पट्टीको लामो डोरीलाई झड्कारेर बजाईन्छ ।
यसरी बजाउँदा विभिन्न भाका निकाल्नलाई बिनायोलाई मुखको दुबै ओठमा राखी भित्रवाट हावाको धक्काद्धारा आएको कम्पनलाई जिब्रोबाट प्रभावित गरिन्छ ।
यो बाजा किराँत राई महिलाले आफ्नो चोलोको तुनामा झुण्डाएर बोकिन्छ । यसरी बोकेको बिनायोलाई मेलापात वा हाटबजार जहाँ पनि बजाउने गरिन्छ । यो बिनायो बाजामा दुई जिब्रो भएको बनाउन छाडिएको छ ।
विनायो बाजाको अावाज
प्रकाशितः फागुन १३,२०७०