अमेरिकाले एक हाइपरसोनिक बम बाहकको सफल परिक्षण गरेको छ जुन ध्वनीको गतिभन्दा ५ गुणा तिब्र गतिमा उड्न सक्छ ।
अमेरिकी रक्षा मन्त्रालय पेन्टागनका प्रवक्ताका अनुसार बम बाहक विमानको परिक्षण हवाइको एक मिसाइल परिक्षण केन्द्रबाट गरिएको थियो ।
जुन २ हजार ३ सय किलोमिटर टाढाको क्वाजालिन क्षेत्रमा आधा घण्टा भन्दा पनि कम समयमा पुगेको थियो ।
जुन २ हजार ३ सय किलोमिटर टाढाको क्वाजालिन क्षेत्रमा आधा घण्टा भन्दा पनि कम समयमा पुगेको थियो ।
युवा बैज्ञानिक लुजेन्द्र ओझाले मंगलग्रहमा पानी रहेको ठाउँलाई नेपाली नाम दिएका छन् ।
ती ठाउँका नाम जोमसोम, दिपायल, पोखरा, काठमाण्डौ, फेवा, सगरमाथा, रारा, बेगनास र तिलिचो रहेका छन् ।
अमेरीकामा रहेको युनिभर्सिटी अफ एसिजोनामा अध्ययनरत नेपाली बिद्यार्थी लुजेन्द्रले मङगल ग्रहका ११ वटा ठाउमा पानी छ भनेर शोधपत्र तयार पार्नुभएको थियो ।
ओझाले शोधपत्रको निष्कर्षलाई गएको ११ जुलाई २०११ मा नाशाले पुष्टि गरि सकेको छ ।
यस्तै वैज्ञानिकहरुले जिवको अस्तित्व सम्भव भएका विभिन्न ग्रह तथा उपग्रह छनोट गरेका छन् । वैज्ञानिकहरुले गरेको वर्गिकरण अनुसार शनी ग्रहको उपग्रह टाइटन तथा बाहिरी ग्रह ग्लिस ५१८ जी पृथ्वीबाहिर जिवको अधिकतम सम्भावना भएका ठाउँको रुपमा परेका छन् । यी दुबै पृथ्वीभन्दा २०।५ प्रकाशवर्ष टाढा छन् । एक प्रकाशवर्ष बराबर १० खर्ब किलोमिटर हुन्छ ।
अन्तरिक्ष जिवविज्ञान नामक पत्रिकामा छापिएको अध्ययन प्रतिवेदन अनुसार बाहिरी ग्रहको वर्गिकरणका क्रममा वैज्ञानिकहरुले पृथ्वीसागको समानता तथा बसोबासका लागि उपयुक्तता गरी दुइ वटा मापदण्ड निर्धारण गरेका थिए । ब्रम्हाण्डको कुनै ग्रह वा उपग्रहमा पृथ्वीमा जस्तो बस्नलायक वातावरण छ की छैन रु र बाहिरी ग्रहको विद्यमान वातावरणमा पृथ्वीमा भन्दा फरक कुनै प्रकारका जिवको अस्तित्व सम्भव हुन्छ की हुादैन रु भन्ने दुइ मुख्य प्रश्नको आधारमा बाहिरी ग्रहको वर्गिकरण गरिएको अध्ययनमा संलग्न अमेरिकी वैज्ञानिक डाक्टर डर्क सुल्झ माकुचले बताए ।
जिवको अधिकतम सम्भावना रहेका ग्रह तथा उपग्रहमा ग्लीज र टाइटनपछि मंगल, चन्द्रमा, युरोपा, वृहस्पति, शनी र शुक्र छन् ।
अहिलेसम्म पृथ्वीबाहेक अरु ग्रहमा जिवको अस्तित्व भेटिएको छैन । तर पछिल्लो समयमा सौर्यमण्डलभित्रका ग्रह उपग्रह तथा बाहिरी ब्रम्हाण्डमा समेत खोजअनुसन्धान तिब्र भएको छ । जसले पृथ्वी बाहेकका ग्रह उपग्रहहरुमा कुनै जिव अस्तित्वमा रहेको भए त्यसको खोज गर्नेछ ।
नासाले सन् २००९ मा केप्लर स्पेस टेलिस्कोप अन्तरिक्ष कक्षमा स्थापित गरेको थियो । जसले अहिलेसम्म १ हजार ग्रह तथा उपग्रह पत्ता लगाएको छ जसमा जिवनको अस्तित्व सम्भव हुन सक्छ । भविष्यमा कुनैपनि ग्रह उपग्रहमा रहेका जैविक पदार्थबाट निस्कने उर्जा पत्ता लगाउने टेलिस्कोप समेत बन्ने र त्यसले ब्रम्हाण्डका अरु भागमा जिवनको अस्तित्वको खोजी सहज हुने वैज्ञानिकहरुको भनाई छ ।
वैज्ञानिकहरुले वृहस्पती ग्रहको उपग्रह युरोपा मा पानी रहेको भरपर्दो प्रमाण फेला पारेको दाबी गरेका छन् ।
सन् १९८९ मा प्रक्षेपण गरिएको ग्यालिलियो अन्तरिक्षयानले खिचेका तस्वीरहरुको विश्लेषणबाट युरोपा उपग्रहको सतहमुनि पानीका कुवाहरु रहेको तथ्य फेला परेको हो । निकै कम तापक्रमका कारण बरफ अवस्थामा रहेको युरोपाको सतहभन्दा ३ किलोमिटर तल सानासाना ताल रहेका र तालमा रहेको तातो पानीबाट उडेको बाफ सतहका केही क्षेत्रमा छिद्र बनाएर बाहिर निस्किएको वैज्ञानिकहरुको भनाइ छ ।
नेचर जर्नलमा छापिएको अनुसन्धान प्रतिवेदनमा युरोपामा तरल पानी भेटिएपछि त्यहाँ जिवनको सम्भावना हुनसक्ने उल्लेख छ ।
जमिनको सतहभन्दा केही तल पानीका ताल भेटिएबाट सतहको बरफ र भित्रको पानी सक्रिय रुपमा एक आपसमा मिसिने गरेका र त्यसो हुँदा भूमिगत कुवामा बस्ने जिवजन्तु तथा वनस्पतीको लागि आवश्यक खनिजहरु पर्याप्त मात्रामा प्रसार हुनसक्ने वैज्ञानिकहरुको भनाइ छ ।
ग्यालिलियो अन्तरिक्षयानले ल्याएका तस्वीहरुको विश्लेषण गरी पछिल्लो नतिजा तयार पार्ने वैज्ञानिक टोलीका प्रमुख तथा टेक्सास विश्वविद्यालयका प्राध्यापक ब्रीटनी स्कमिडिटले यस्ता तथ्यहरुका कारण युरोपा र यसको भूमिगत समुद्रमा जिवको अस्तित्व सम्भव देखिएको बताएका छन् ।
वैज्ञानिकहरुले युरोपाको सतह किन चर्किएको छ भनेर वर्षौँदेखि अध्ययन गर्दै आएका थिए । अमेरिका र युरोपले संयुक्त रुपमा वृहस्पतीको उपग्रह युरोपाको अध्ययन गर्दै आएका छन् । थप अध्ययनको लागि सन् २०२० सम्ममा अर्को अन्तरिक्षयान युरोपामा पठाउने उनीहरुको लक्ष्य छ ।
विश्वमा हरेक वर्ष ७० लाख मधुमेहका नयाँ विरामी थपिने गरेको अनुमान छ ।
मधुमेहको उपचारका लागि प्रयोग गरिने इन्सुलिन सुईको आबिष्कारक रेडरिक बेन्टिङको जन्मदिनका दिन, विश्वका १ सय ६० भन्दा वढि राष्ट्रले यो दिवस मनाउँदै आएका छन् ।
रगतमा आवश्यक्ताभन्दा बढि चिनीको मात्रा हुनुलाई मधुमेह भनिन्छ ।
काठमाण्डौमा पानी परे देखि झनै जाडो बढिरहेकोछ । मौसममा आएको परिवर्तनसँगै छालाजन्य विविध समस्याले हामीलाई गाँज्न थालिसकेको छ । रोग लागेर औषधि गर्नुभन्दा रोगै लाग्न नदिनु बेस हुन्छ ।
त्यसैले चिसो मौसमको सुरुमै सावधानी अपनाउन सक्यौं भने यसको प्रभावबाट जोगिन सकिन्छ अनि आफ्नो प्रभावकारी व्यक्तित्वलाई पनि यथावत् राख्न सहयोग पुर्याउँछ । चिसो मौसममा छालालाई विशेष सुरक्षा दिनु आवश्यक हुन्छ ।
चिसो सुरु हुनासाथ छालाको चमकमा कमी देखिन थाल्छ । छाला रुखो, ज्यान नभएको, निस्तेज र कान्तिहीन मात्र हुँदैन यसले आपmनो आकर्षणसमेत गुमाउँछ ।
'चिसो हावाले छालाको आदर््रता सोस्छ,' 'यसकै असरस्वरूप छालामा समय अगावै बुढ्यौलीको प्रभाव -पि्र-म्याच्योर एजिङ) सुरु हुन्छ ।'
चिसो याममा हाम्रो छालाको तेलग्रन्थीको काम गर्ने गति धेरै सुस्त हुने भएकाले छाला रुखो हुन्छ । चिसोका कारण छालाको तेलग्रन्थीले पर्याप्त मात्रामा छालाबाहिर तेल पुर्याउन सक्दैन ।
चिसो हावाले छालामा रुखोपना बढाउँछ । तर यसभन्दा पनि बढी यसको प्रभाव छालाको पहिलो तह अर्थात् एपिडर्मिसमा पर्छ ।
अमेरिकन एकेडमी अफ डर्मेटोलजी
-एएडी) का अनुसार जब छालाको पहिलो तहमा खुम्चिन्छ अनि हाम्रो कोशिकामा टुटफुट हुन्छ । यो टुटफुट मसिनो रेखाका रूपमा छालामा देखिन्छ । यो फाइन लाइन हो र पछि चाउरीमा परिवर्तित हुन्छ । 'यसले गर्दा मौसम र उमेरको असर सबैभन्दा पहिले तपाईं/हाम्रो अनुहारमै देखिन्छ,', 'चिसोयाममा छालाको विशेष हेरचाह गरेर यो समस्याबाट धेरै हदसम्म टाढिन सकिन्छ ।'
चिसोयाममा मुख्य समस्या छालाको रुखोपना हो । 'तपाइर्ं जतिपटक आफ्नो छालालाई फेसवास वा साबुनले सफा गर्नुहुन्छ, त्यति नै पटक तपाईंको छाला रुखो हुन्छ,'र, 'सफा गर्दा छालाको प्राकृतिक नरमपन नष्ट हुन्छ, यसको असरले छाला रुखो र निस्तेज देखिन्छ । ओठ फाट्न थाल्छन्, कुर्कुच्चा फुट्न थाल्छन् ।'
यो मौसममा वातावरणमा नरमपन कम हुनाले छालाले आपmनो प्राकृतिक चमकलाई समेत गुमाउँछ । तैलीय छालामा समेत चिसो हावाको प्रभाव पर्छ । आपmनो छालाको किसिमअनुसार कोल्डक्रिम, मोइस्चराइजर लगाउनुपर्छ । 'सुख्खा छाला मुलायमपन चाहन्छ,', 'यो मौसममा छालाको स्याहारको एउटै मन्त्र हो- मोइस्चराइजर, मोइस्चराइजर र मोइस्चराइजर ।'
ओठको छाला धेरै पातलो हुन्छ । यसैले चिसोयाममा ओठको विशेष स्याहार गर्नु आवश्यक हुन्छ । ओठमा पेट्रोलियम जेल वा लिपक्रिम लगाउन बिर्सनु हुन्न ।
गर्मीजस्तै चिसोमा समेत छालाको रेखदेख उत्तिकै आवश्यकता हुन्छ । यस मौसममा समेत परावैजनी किरणले गर्मीयाम जत्तिकै तीव्र रूपमा छालामा हमला गर्ने भएकोले घाममा निस्किनुभन्दा ३० मिनेटअघि २५ देखि ४० एसपीएफको सनप्रोटेक्सन लोसन लगाउनुपर्ने हुन्छ ।
यो मौसममा चिसो हावा र रुम हिटरबाट निस्किने न्यानो हावाको मिश्रणले छालाको माथिल्लो तहको सबै प्राकृतिक नरमपनलाई सोस्छ । छालाको यही प्राकृतिक तेल छालाको प्राकृतिक पानी सन्तुलनलाई जोगाइराख्नका लागि एउटा अवरोधको काम गर्छ ।
'जब छाला टाइट हुन्छ, त्यतिखेर तपाइ थाहा पाउनुहुन्छ तपाईंको छाला सुख्खा भयो,'। त्यतिखेर छालाले चमक गुमाएको जस्तो देखिन्छ र रुखोपनाले गर्दा छालामा जलनसँगै चिलाउने समस्यासमेत देखिन सक्छ ।
के गर्ने ?
अनुहार र शरीरमा नियमित रूपमा उपयुक्त र गुणस्तरयुक्त क्रिम र मोइस्चराइजर लगाउनुस् । नरमपन छालाको रक्षाकवच हो । पहिले गाउँघरमा चिसोयाममा नुहाउनुअघि जीउमा तेलले मालिस गर्ने सल्लाह दिने गरिन्थ्यो । हाल नुहाएपछि भने बडी आयल लगाउन बिर्सनुहुन्न । एएडीका अनुसार नुहाएको तीन मिनेटभित्रै शरीरमा मोइस्चराइजर लगाउनुपर्छ । यसो गर्दा छालामा भएको पानीलाई मोइस्चराइजरले सुक्न दिँदैन ।
यस्तै, नुहाएपछि भने तौलियाले जीउ कस्सेर पुछ्नु हुन्न । यसले गर्दा छालाको नरमपन र प्राकृतिक तेल दुवै बाहिर निस्किन्छ । बढी तातो पानीले नुहाउँदा छाला अझ बढी सुख्खा हुने गरेको छ । तातो पानीले छालाको प्राकृतिक तेललाई विस्थापन गर्छ । यसैले मनतातो पानीले कम समय अर्थात् पाँचदेखि १० मिनेटमै नुहाइसक्नुपर्छ । नुहाउने क्रममा बढी समय तातो पानीमा बिताउनाले शरीरमा सुख्खापन बढ्न जान्छ ।
बाथरुम बन्द गरेर नुहाउँदा यसले शरीरलाई चाहिने आदर््रतालाई जोगाएर राख्छ ।
यस्तै, साबुनले छाला रुखो हुने भएको नरम प्रकृतिको साबुन प्रयोग गर्नुपर्छ । चिसोयाममा साबुनको कम प्रयोग गर्नुपर्छ । साबुनको सट्टा फेसवास, बडी वास वा सावर जेल राम्रो मानिन्छ । बास्नायुक्त साबुन वा यस्ता उत्पादनको प्रयोग नगर्नुस् । यस्ता उत्पादनमा रसायनको मात्रा बढी हुन्छ । यस्तो साबुन लगाउनुस् जसमा न्युट्रल पीएच भ्याल्यु होस् ।
अनुहारलाई हातले हल्कासँग सफा गर्नुस् । चिसोयाममा छालाको मृत कोषलाई हटाउनका लागि बलपूर्वक छिटोछिटो नदल्नुस् । मुख्यतः रुखो छाला भएकाहरूले यसो गर्नु हुँदैन । यसो गर्दा अनुहारमा छिट्टै चाउरीपन देखिन्छ ।
छालाको स्याहारसँगै खुट्टा र हातको स्याहार पनि त्यत्तिकै आवश्यक छ । समयसमयमा हातको सफाइ अर्थात् मेनिक्योर र खुट्टाको सफाइ अर्थात् पेडिक्योर गर्नुपर्छ ।
छालासँगै टाँस्सिने गरी ऊनजन्य कपडा लगाउनु हुँदैन । पहिले सुती कपडाको गन्जी जस्तो लुगा लगाएर मात्र ऊनका कपडा लगाउनुपर्छ ।
छालाका किसिम
रुखो वा सुख्खा छाला ः साबुनले अनुहार धँुदा रुखो छाला भए छाला तन्किएको अनुभव हुन्छ । यस्तो छाला पातलो हुन्छ जसमा हलुको प्वाल देखिन्छन् । यस्तो छालामा जलन, पाप्रा देखिनु, चिलाउने सम्भावना रहन्छ । मौसमको प्रभावसमेत सबैभन्दा बढी रुखो छालामै पर्छ । यस्तो छालाको राम्ररी स्याहार नगर्दा समयअगावै चाउरीपन देखिन थाल्छ ।
तैलीय छालाः यस्तो छाला टल्किने र स्लिपरी हुन्छ । यस्तो छालामा भने डन्डिफोर र ब्ल्याक हेड छिट्टै हुन्छ । खुला र ठूलो रोम छिद्र सजिलै देखिन्छ ।
मिश्रति छालाः सामान्यतः महिलाको छाला यस्तो हुन्छ । यो टाउको, नाक, चिउँडोमा टल्किने र गाला, अनुहारको बाँकी ठाउँमा सामान्य रुखो हुन्छ ।
छालामा आउने ज्यादै जटिल समस्याहरुमध्ये दुबी पनि एक हो । यो छाला क्रमशः सेतो भएर जाने रोग हो । यसमा छालाको रंग अन्य छालाको भन्दा क्रमशः कम रंगयुक्त हुँदै जान थाल्छ र पछि पूरै सेतो (Milky White) हुन्छ ।
कसरी हुन्छ ?
दुबी (Vitrlrgo) खास गरेर शरीरभित्र उत्पन्न हुने एन्टिबडी (Antibody) ले आफ्नो रंग बनाउने कोषहरु (Melanocyte) लाई आक्रमण गरी नष्ट पारेपछि सुरु हुन्छ ।
कसरी हुन्छ ?
दुबी (Vitrlrgo) खास गरेर शरीरभित्र उत्पन्न हुने एन्टिबडी (Antibody) ले आफ्नो रंग बनाउने कोषहरु (Melanocyte) लाई आक्रमण गरी नष्ट पारेपछि सुरु हुन्छ ।
हास्नको लागि बाच्नु
बाच्नको लागि हास्नु !!
.
बाच्नको लागि खानु
खानको लागि बाच्नु !!
.
खानको लागि गर्नु
गर्नको लागि खानु !!
.
गर्नको लागि जान्नु
जान्नको लागि गर्नु !!
.
जान्नको लागी हुनु
हुनको लागी जान्नु !!
.
हुनको लागि नहुनु
नहुनको लागि हुनु !!
.
नहुनको लागि नहुनु
नहुनको लागि नहुनु !!
प्रकाशितः कार्तिक १८, २०६८