छाला जोगाऔं घामबाट

एफडीएका अनुसार एसपीएफ ३० को अर्थ एसपीएफ १५ को दाँजोमा सूर्यको पराबैजनी किरणवाट दोब्बर रक्षा गर्नु भने होइन । यसको अर्थ उपयोग गर्दा एसपीएफ १५ ले 'युभी-बी' विकिरणबाट ९३ प्रतिशत रक्षा गर्छ र एसपीएफ ३० सनस्क्रिनले ९७ प्रतिशत रक्षा गर्छ ।
'यस्तो उत्पादन उपयोग गर्नबाट जोगिनुस् जसको एउटै बोतलमा पराबैजनी किरण र किटानु दुवैबाट बचाउको व्यवस्था होस्,' डा.कर्ण भन्छन्, 'यस्तो सनस्क्रिन कम प्रभावकारी हुन सक्छ ।'
तपाईंलाई बारम्बार कालोपोतो हुने गर्छ भने तपाइर्ंका लागि तेलरहित सनस्क्रिन उपयुक्त हुन्छ । कुनै सनस्क्रिनले जलन भए गन्धरहित फर्मुला उपयोग गर्नुस् ।
अनुहारको पूर्णसुरक्षा प्रदान गर्न करिब एक चम्चा जति सनस्क्रिन लोसन अनुहारमा लगाउनु आवश्यक हुन्छ । 
सनस्क्रिन क्रिम, लोसन र जेलका रूपमा बजारमा उपलब्ध छ । सामान्यतः सनस्क्रिन  सामान्य र सुख्खा छालाका लागि राम्रो मानिन्छ । यस्तै सुख्खा छाला तथा शरीरको अन्य भागमा लोसन लगाउनु सहज हुन्छ । यस्तै तैलीय छाला तथा अनुहारको दाह्रीजुँगा भएको ठाउँमा सनस्क्रिन लगाउन सजिलो हुन्छ ।
'तपाईंलाईं कुनै पार्टीमा जानु छ भने सनस्क्रिन लगाएपछि त्यसमाथि फाउन्डेसन वा पाउडर लगाउन सकिन्छ,' डा.कर्ण भन्छन् ।
यस्तै, सनस्क्रिन लगाएको २४ देखि ३६ घन्टाभित्रमा छालामा नयाँ खटिरा वा फोका आएमा सनस्क्रिनको एलर्जी बुभmन सकिन्छ । सनस्क्रिन एसपीएफ दुईदेखी ६० सम्मको पाइन्छ । तर नेपालका लागि भने एसपीएफ १५ भन्दा माथिको सनस्क्रिन प्रस्तावित गरिन्छ ।

सनस्क्रिनको उपयोग कसरी गर्ने ?
अनुहारलगायतका शरीरका नग्न भागमा घाममा निस्किनुभन्दा करिब १५ मिनेटअघि नै सनस्क्रिन लगाउनुपर्ने डा.कर्ण बताउँछन् । तर छाला सुख्खा भए बाहिर निस्कनुभन्दा १५ देखि ३० मिनेटअघि सनस्क्रिन लगाउनुपर्छ । 'नाक, गर्दन, खुट्टाको माथिल्लो भाग, कानको किनारा तथा ओठमा सनस्क्रिन लगाउन बिर्सनुहुन्न,' डा.कर्ण भन्छन् । घरबाहिर हँुदा प्रत्येक दुई घन्टामा सनस्क्रिन लगाउनुपर्छ ।

सनस्क्रिन वा सनब्लक ?
तपाईंलाई सनस्क्रिन र सनब्लकको नाममा भ्रम हुन सक्छ । दुवै नै तपाइर्ंको छालालाई सूर्यको हानिकारक किरण अर्थात् युबी -पराबैजनी) बाट जोगाउँछ ।
युबीए बढी खतरनाक हुन्छ यसले लामो समयसम्म छालामा नकारात्मक प्रभाव कायम राख्छ । जब कि युभीबीले घामले डढ्नु -सनवर्न) लगायत समस्या हुन सक्छ ।
सनस्क्रिनले भने युभीबीले गर्दा हुने छालाको क्षतिबाट जोगाउँछ । जब कि सनब्लकमा जिंकअक्साइड मिलेको हुन्छ जो युभीलाई छालामा आउन रोक्छ ।